چهارمین نشست علمی ماهانه انجمن مطالعات برنامه درسی ایران در روز چهارشنبه مورخ ۳۰/۶/۱۳۹۰ در دانشگاه تربیت معلم از ساعت ۱۰ الی ۱۲ برگزار گردید.
سخنران جلسه: دکتر علیرضا صادقی
اعضاء میزگرد: دکتر محمود مهرمحمدی، دکتر نعمت اله فاضلی، دکتر عطاران، دکتر پروین صمدی
جلسه با سخنرانی دکتر صادقی آغاز شد؛ اهم موضوعات مطرح شده در سخنرانی بدین قرار است: ارائه تعاریفی از آموزش چند فرهنگی. از دیدگاه دکتر صادقی آموزش چند فرهنگی یک فلسفه و یک روش برای اصلاحات آموزشی به شمار میرود و به معنی یادگیری دربارۀ تنوع فرهنگی، آماده شدن برای آن و تحسین کردن آن است. به عبارتی آموزش ضد تبعیض نژادی، قومی و فرهنگی و فرصتهای برابر آموزشی برای همگان میباشد. در ادامه پس از بررسی ویژگیهای فرهنگها در بخش برنامه درسی به چگونگی برنامه درسی چند فرهنگی پرداخته شد، و بیان گردید به دلیل اینکه تربیت معلم منشأ تحول است و بحث چند فرهنگی از این طریق تبیین و تشریح میشود، بنابراین برای طراحی برنامه درسی چند فرهنگی بررسی برنامه درسی تربیت معلم انتخاب شده است. به منظور طراحی اصول تعلیم و تربیت چند فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از چند منبع استفاده شده است: ۱- آراء اسلام شناسان (که از آراء علامه طباطبایی، استاد مطهری و آیت اله مصباح یزدی استفاده شده است)، ۲- اسناد بالادستی نظام، ۳- اسناد مربوط به ایران باستان، ۴- اسناد مربوط به برنامههای درسی کشورهای منتخب (کانادا، استرالیا، مالزی و هند). از این منابع اصول یازدهگانهای استخراج شد. این اصول براساس ویژگیهای برنامه درسی از دیدگاه آیزنر طبقهبندی شده و علاوه بر آن منطق برنامه درسی نیز به آن اضافه شد. سپس با تلفیق راهبردهای استخراج شده از ویژگی نقش و تکالیف معلمان ایرن و راهبردهای موجود در کشورهای منتخب، پنج راهبرد برنامه درسی چند فرهنگی استخراج گردید؛ مراحل به صورت زیر میباشد:
مطالعه و تحلیل منابع چهارگانه ß استخراج اصول چند فرهنگی ß تدوین برنامه درسی چندفرهنگی جمهوری اسلامی ایرانß نقش و تکالیف معلمان براساس برنامه درسی چند فرهنگیß راهبردهای برنامه درسی چند فرهنگی دوره ابتدایی ایران
در ادامهی جلسه مباحث فوق توسط اعضاء میزگرد به نقد گذاشته شد؛ دکتر فاضلی بیان نمودند که در این مبحث در مورد چالشها بحث نشده است و آراء اسلام شناسان مربوط به سالها و دهههای پیشین میباشد؛ و بهتر بود از تجربههای موجود در نظام سیاسی در اجرا و عمل در زمینه چند فرهنکی استفاده میشد. دکتر مهرمحمدی اشاره کردند که در حوزۀ چند فرهنگی در ۳۰ سال گذشته کار قابل ذکری صورت نگرفته است که بتوان از تجربیات آن استفاده نمود. دکتر عطاران بیان نمودند که کشورهای منتخب به لحاظ مفهوم چند فرهنگی چندان درست انتخاب نشدهاند، برای مثال کشورهای مالزی و هند با اینکه در اسناد ملی به لحاظ سیاسی یک کشور چند فرهنگی هستند ولی در عمل و واقع چنین نمیباشد. همچنین بیان کردند که اگر از منظر معرفت شناسی بحث بررسی میشد نتیجۀ بهتری داشت.
در انتها نیز چند پرسش و پاسخ از طرف حاضرین و دانشجویان صورت گرفت.
