مدیر سیگ برنامه درسی هنر مطرح کرد؛
لزوم ایجاد تجارب زیبایی‌شناختی از طریق فرایندهای تربیتی
مدیر سیگ برنامه درسی هنر گفت: ما به دنبال این هستیم که از طریق فرایندهای تربیتی همراه با دانشی که تولید می شود، تجربه زیباشناختی زیادی را در کلاس‌های درس رقم بزنیم.
دکتر حسنعلی گرمابی در گفت وگو با انجمن مطالعات برنامه درسی ایران در خصوص معرفی سیگ برنامه درسی هنر و اهداف و رسالت‌های آن اظهار کرد: سیگ برنامه درسی و هنر تقریبا در دهه ۹۰ مطرح شد. بنده از ابتدای سال ۱۴۰۰ مسئولیت این گروه مطالعاتی را بر عهده دارم. قبل از آن سرکار خانم دکتر کیان زحمت اداره این سیگ را بر عهده داشتند. این سیگ مطالعاتی یکی از سیگ های جدید است و نیاز به تولید، ترویج، اشاعه و همچنین ارزیابی دانش در زمینه تربیت هنری و تربیت هنرمندانه دارد.
وی در خصوص تربیت هنری و تربیت هنرمندانه افزود: ما از یک سو حوزه آموزش هنر را داریم؛ به این معنا که رشته های هنری در مدارس و دانشگاه آموزش داده می شوند، اینکه اهداف و رویکردهای آن ها چه هست و چه روش هایی دارند. این یک بخش از سیگ برنامه درسی و هنر است. بخش دوم که مهم هم می باشد؛ اینکه دنیای تعلیم و تربیت می تواند شبیه یک دنیای هنر باشد. با توجه به وجه اشتراک و تشابهی که بین آن ها برقرار است، صحبت از تربیت هنرمندانه، برنامه درسی زیبایی شناسانه ، دانش زیباشناختی و…. می شود. مسائلی مطرح شده که بیشتر به دنبال این است که مقصود فقط تربیت یک نمایش نامه نویس، نقاش و شاعر و…. نباشد بلکه هر فردی که بتواند ایده، احساس، مهارت و تخیل خودش را طوری پرورش دهد که آثارش را ماهرانه تولید کند ما می‌توانیم بگوییم توانستیم ایشان را به عنوان یک هنرمند تربیت کنیم.
مدرس و معاون آموزشی پردیس حکیم فردوسی البرز بیان کرد: بنابراین صرفا رشته های هنری مدنظر نیست؛ فردی که بتواند نقطه نظرات و احساسات خودش را هنرمندانه بیان کند به نوعی حاصل فرایند یک تربیت هنری بوده است. به همین خاطر مساله تربیت هنرمندانه به این معناست که فرایندهایی که ما در دنیای تربیت مانند تدریس، ارزشیابی و… داریم را بتوانیم هنرمندانه انجام دهیم و اینجا عوامل تربیتی بتوانند نقش خودشان را به صورت ویژه انجام دهند که مهم ترین آن ها معلمان هستند. به همین خاطر ما در ادبیات علمی هم صحبت از تدریس به مثابه هنر می کنیم.
گرمابی عنوان کرد: در این سیگ ما بیشتر به دنبال این هستیم که بخش دوم را پررنگ کنیم و از فرایندهای تربیتی به نوعی بتوانیم همراه با دانشی که تولید می شود و نشر پیدا می کند تجربه زیباشناختی زیادی را در کلاس‌های درسمان تولید بکنیم. به نظر من هدف اصلی که تربیت و تدریس هنرمندانه را شکل می دهد تجربه زیبایی شناختی‌ای است که برای شاگرد رقم می خورد؛ تجربه ای که یادگیرنده خودش با تمام وجود در آن فرایند درگیر می شود و به اصطلاح در آن فرایند تربیتی غوطه ور می شود هر لحطه برایش شگفت انگیز و جذاب است و دوست ندارد آن لحطات تمام شود. چنین فرایندهایی را شاید ما خیلی به ندرت در عالم تعلیم و تربیت داشته باشیم ولی قطعا داریم.
وی بیان کرد: همه ما وقتی درگیر تماشای فیلمی خاص یا درگیر اجرای هنرمندی می شویم، دوست نداریم آن لحظه به اتمام برسد یا همچنین وقتی معلمی به خوبی سخنوری می کند، اینجا از استاد صافی یاد می کنم که تجربه زیبایی شناختی را برای مخاطبانش رقم می زد. ما بیشتر به دنبال این هستیم که راه هایی که می توان معلمان تجربه زیبایی شناختی را برای شاگردانشان رقم بزنند را شناسایی کنیم.
مدرس و معاون آموزشی پردیس حکیم فردوسی البرز در خصوص نقاط قوت این گروه مطالعاتی گفت: این گروه علاقه مندان خوبی دارد و این ها فرصت هایی است که گروه باید دریابد و بتواند همکاری افرادی که به این حوزه علاقه مند هستند را جلب کند تا بتواند از آن ها استفاده کند. در این حوزه هم دانش نظری و هم دانش عملی تولید می شود. به عنوان مثال ببینید ما اکنون در حوزه کاربرد هنر در آموزش در حال فعالیت هستیم. خب کاربرد هنر در آموزش سوای تربیت هنری آموزش و هنر هست و به دنبال آموزش از طریق هنر است. در آموزش از طریق هنر ما در واقع با دانش عملی سروکار داریم. این دانش عملی مورد استقبال معلمان قرار می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: در این زمینه اثری هم با عنوان «کاربرد هنر در آموزش» آماده شده که فکر می کنم تا پایان سال از طریق انتشارات آییژ به چاپ برسد. در این کتاب روایت های معلمان جمع آوری شده است. معلمانی در مدارس داریم که از رشته های هنری برای اینکه بتوانند درس های غیرهنری را تدریس کنند استفاده کردند؛ این روایت ها معمولا خیلی جذاب و مورد علاقه معلمان است و معلمان شاید از دانش های نظری خیلی استقبال نکنند ولی از دانش های عملی بیشتر استقبال می کنند.
گرمابی اضافه کرد: یکی از نقاط قوت این سیگ کاربردی ساختن دانش عملی است. اکنون یکی از برنامه هایی که ما بعد از چاپ کتاب سعی در انجام آن داریم این است که هر کدام از روایت ها و تجربه هایی که جمع‌آوری کردیم را در یک جلسه بتوانیم مورد توصیف، نقد و ارزیابی قرار دهیم و مخاطبان در مورد آن صحبت کنند. البته فعالیت های ما مقداری نیازمند تلاش بیشتری است؛ ما مساله سردرگمی در فصای مجازی را نیز داریم یعنی به اصطلاح اینکه همه مخاطبان در یک فضای خاصی وجود داشته باشند. اگر بستر بهتر فراهم شود خیلی راحت می توان مخاطبین را پیدا کرد و با آن ها ارتباط برقرار کرد.
گرمابی اضافه کرد: چند نشست علمی در این حوزه برگزار شده است. زمانی که من مسئولیت سیگ را بر عهده گرفتم صفحات مجازی و کانال آماده و عضوگیری کردیم و حتی یک شورای مشورتی تشکیل دادیم. بعد از معرفی کتاب ها و کنش نسبت به فعالیت‌های خاصی که مربوط به معلمان خلاق و هنرمند هست، نشستی علمی با خانم مطهر نیا که به عنوان معلم نمونه از طرف یونسکو انتخاب شده بودند برگزار کردیم تا ایشان هنر معلمی خود را توصیف کنند. نشست بسیاز جذابی بود که در زمستان ۱۴۰۰ برگزار شد. همچنین با فرهنگستان هنر هم رایزنی انجام شد و درحال انعقاد تفاهم نامه با آنان هستیم. من دوستان فعالی که در این گروه دارای دانش تخصصی هستند را به فرهنگستان معرفی کردم تا با فرهنگستان هنر بتوانیم برنامه های علمی مشترکی را برگزار کنیم.
وی ادامه داد: همچنین یک سری منابع خواندنی را معرفی کردیم و آن ها تقرببا به اتمام رسیده است. بعضی از برنامه های ما مانند برگزاری نشست و آثار و…. ادامه برنامه های فعلی است اما ما رایزنی با فرهنگستان هنر را ادامه می دهیم و اگر بتوان همایش مشترکی با فرهنگستان هنر برگزار کرد بسیار خوب است، پیشنهاد این کار هم مطرح شده است.
گرمابی تصریح کرد: شورای مشورتی ما خانم دکتر کیان از دانشگاه خوارزمی، استاد اشرفی استاد بازنشسته حوزه تربیت هنری در مشهد و دو سه نفر از فارغ التحصیلان دوره دکتری هستند که رساله‌شان در حوزه هنر بوده است. ما کانال گروه را معرفی کردیم. ان شاءالله بتوانیم در همایش «برنامه درسی و مسئولیت اجتماعی» که در دانشگاه اهواز برگزار خواهد شد، از طریق دوستانی که هستند تبلیغات بهتری داشته باشیم. از همه دوستانی که در حوزه انجمن مطالعات برنامه درسی هستند تشکر می کنم چراکه انجمن همانطور که سایر گروه های مطالعاتی به آن اشاره کردند مکانی است که افراد با علاقه شخصی در آن حضور پیدا می کنند و با انگیزه درونی زحمت می کشد؛ لذا از همه افرادی که در راه اندازی انجمن، ادامه انجمن و مدیریت انجمن تلاش می کنند و سایر اعضای سیگ های دیگر که زحمت می کشند تشکر می کنم. امیدوار هستیم که بتوانیم تلاش هایی را انجام دهیم که انجمن روزبه روز تقویت شود.
لینک کانال تلگرام : https://t.me/Artedu99garmabi