پایان نامه های دفاع شده

سال سوم، شماره چهاردهم


 
بررسی تأثیر کتاب جدید فارسی اول راهنمایی بر مهارت خواندن و نوشتن دانش آموزان پایه اول راهنمایی شهرستان گرمی در سالتحصیلی ۸۸- ۸۷
استاد راهنما : دکتر حسین قاسم پور مقدم / استاد مشاور : دکتر بهمن زندی / دانشجو: صالح فتاحی کارشناس ارشد آموزش زبان فارسی پیام نور تهران
چکیده
پدیدۀ زبان در جوامع انسانی به دو صورت گفتاری ( صحبت کردن و گوش دادن ) و نوشتاری ( خواندن و نوشتن) در امر ارتباط و ارسال یا دریافت پیام و ایفای دیگر نقش های زبان به کار گرفته می شود . این چهار رکن زبان را مهارتهای زبانی می نامیم . مشکل ترین مهارت در میان مهارتهای یادگیری زبان ، مهارت نوشتن و خواندن می باشد ، که مورد توجه چندانی در رشته آموزش زبان قرار نگرفته است . در تحقیق حاضر تأثیر کتاب جدید فارسی را بر تقویت مهارت خواندن و نوشتن دانش آموزان پایه اول راهنمایی شهرستان گرمی مورد بررسی قرار داده ایم و در نهایت راه های تقویت این دو مهارت را در دوره راهنمایی بررسی نموده ایم . روش تحقیق پیمایشی است و از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است .
جامعه آماری تمام دانش آموزان اول راهنمایی شهرستان گرمی در سال تحصیلی ۸۸- ۸۷ می باشد و حجم نمونه ۲۴۸ نفر دانش آموز و ۲۴ نفر معلمان ادبیات اول راهنمایی است که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند .
واژگان کلیدی : تأثیرکتاب جدید فارسی ، مهارت خواندن – نوشتن ، دانش آموزان اول راهنمایی
بررسی تأثیر دوره ی پیش دبستانی بر یادگیری زبان فارسی دانش آموزان پایه ی اوّل ابتدایی شهرستان سروآباد کردستان
استاد راهنما : دکتر حسین قاسم پور مقدم / استاد مشاور : دکتر بلقیس روشن / دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش زبان فارسی: هادی پیره – پیام نور تهران – تابستان ۱۳۸۸
چکیده:
تعلیم وتربیت دوره ی پیش از دبستان و آموزش رسمی در زمان ما اهمّیّتی دیگر یافته است و پژوهش های بسیاری دراین زمینه انجام گرفته است .در همین راستا، این پژوهش به منظور بررسی تأثیر آموزش وپرورش پیش دبستانی بر یادگیری زبا ن فا رسی دانش آموزان پایه ی اوّل ابتدایی شهرستان سروآباد کردستان انجام گرفته است . اهمّ فرضیّه های تحقیق:
۱ـ بین یادگیری زبان فارسی دانش آموزانی که از آموزش و پرورش پیش دبستانی برخوردار بوده اند و گروهی که این دوره را تجربه نکرده اند ، تفاوت وجود دارد .
۲ ـ بین گذراندن و یا نگذراندن دوره ی پیش دبستانی وپیشرفت در سایر دروس پا یه ی اوّل ابتدایی رابطه وجود دارد.
۳ـ بین برنامه ی درسی و آموزشی زبان فارسی دوره ی پیش دبستانی ، تفاوت وجود دارد .
پژوهش حاضر حول محور یکی از بنیادی ترین مباحث در حوزه ی تعلیم و تربیّت و برنامه های آموزش دبستانی و پیش دبستانی است و به بررسی میزان یادگیری زبان فارسی در دوره ی پیش دبستانی و آماده شدن برای ورود به پایه ی اوّل ابتدایی می پردازد . مهم ترین مسأله موجود در این پژوهش بررسی تأثیر دوره ی پیش دبستانی بر یادگیری زبان فارسی در کودکان دو زبانه می باشد . ابزار جمع آوری اطلاعات آزمون های محقق ساخته ی خواندن و نوشتن ، پرسشنامه و نمونه هایی از کاربرگ ها است که با استفاده از منابع مرتبط در دسترس تهیّه ، و از طریق مشورت با افراد صاحبنظر در امر تعلیم و تربیّت ، ( از جمله اسا تید راهنما و مشاور )، روایی آنها بررسی و متناسب با نیازهای آموزشی کودکان مناطق دو زبانه ، اعتبار آنها تأیید شده است .
از بین کلیه ی دانش آموزان دختر وپسر پایه ی اوّل ابتدایی شهرستان سروآباد در سال تحصیلی ۸۸ـ۸۷ که در مجموع ۸۱۰ نفر هستند،۱۳۱دانش آموز دختر و پسر ، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. میزان پیشرفت در خواندن با ابزارشفاهی ومیزان پیشرفت در نوشتن با ابزارکتبی سنجیده شده است. برای ارزیابی برنامه ی درسی زبان فارسی مراکز پیش دبستانی از پرسشنامه و برای بررسی تأثیر دوره ی پیش دبستانی بر سایر دروس پایه ی اوّل از کارنامه های مخصوصی که نمونه ـ هایی از آن ها در قسمت ضمایم پیوست می باشد ، استفاده گردیده است . برای تجزیه و تحلیل اطلاعات ، از روش های آمار توصیفی و نیز آمار استنباطی استفاده به عمل آمده است.
نتایج عمده ی این پژوهش عبارت است از:
الف ) بین یادگیری زبان فارسی دانش آموزانی که دوره ی پیش دبستانی را گذرانده اند و گروهی که این دوره را نگذرانده اند ، از لحاظ آماری تفاوت معناداری وجود ندارد ؛ ( هرچند که میانگین نمرات گروه دوره دیده تا حدودی بیشتر از گروه دوره ندیده است ) . علّت این امر ممکن است دو زبانه بودن دانش آموزان ، تأثیر برنامه های رادیو و تلویزیون و … که به زبان فارسی پخش می شود ، تلاش و کوشش معلّمان پایه ی اوّل ابتدایی گروه دوره ندیده در طول سال تحصیلی و همچنین شرایط اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، آموزشی و … خانواده ها باشد که در به وجود آمدن چنین نتیجه ای دخیل می باشد.
ب ) تأثیر دوره ی پیش دبستانی بر دروس علوم تجربی ، ریاضی و هنر، کاملا ً مشهود و آشکار است ؛ امّا از لحاظ آماری دانش آموزان دو گروه ، تفاوتی در یادگیری دروس قران و ورزش باهم ندارند؛ ( هرچند که نمرات این دو درس در گروه دوره دیده تا حدودی بیشتر از گروه دیگر است ) .
پ ) دانش آموزان پایه ی اوّل ابتدایی که دوره ی پیش دبستانی را گذرانده اند ، دربرنامه ی درسی و آموزشی دوره ی پیش دبستانی زبان فارسی آنها تفاوت وجود داشته است ؛ بنابراین شایسته است کسانی که مسئولیت برنامه ریزی ، سازمان دهی و اجرای برنامه ی درسی پیش دبستانی را به عهده دارند ؛ برنامه های غنی ، مفید و مناسبی برای زبان آموزی تمام کودکان به ویژه در مناطق دو زبانه تدارک ببینند ؛ به گونه ای که این برنامه ها از نظر محتوا و کیفیّت ، تفاوت چندان زیادی باهم نداشته باشند .
در ضمن می توان با ایجاد آمادگی جهت تلفظ مناسب کلمه ها در دوره ی پیش دبستانی ، یادگیری تلفّظ صحیح کلمات را به این گروه از کودکان یاد داد و اسباب یادگیری در دقّت و تمرکز حواس بر پیام های شفاهی زبان فارسی را فراهم نمود . همچنین با آموزش گنجینه ی مناسب از کلمه های زبان فارسی موجبات رسیدن به سایر اهداف آموزشی را مهیّا کرد . استفاده از روش های تدریس ایفای نقش ، الگوی بدیعه پردازی و فراهم نمودن امکانات مشاهده و بازدید و کاربرد یادگیری های مربوط به زبان فارسی در موقعیِّت های جدید، بویژه استفاده از تصاویر ، لوحه ها و سی دی های مرتبط ، کتاب ، فیلم و بکارگیری فعّالیّت های فوق برنامه نظیر موسیقی و تمرین های هنری در تسهیل یادگیری زبان فارسی مفید می باشد. در نظر گرفتن آموزش زبان آموزی قبل از ۵ سالگی با استاندارد ۱۰ تا ۱۵ نفر در هر کلاس و استفاده از محتوای درسی از آسان به مشکل و کاربرد روش های ارزشیابی همچون پوشه ی کار و در نهایت استفاده از تخصص مربیّان مجرب و کاردان در یادگیری زبان فارسی کودکان پیش دبستانی حایز اهمیّت است .
بررسی میزان تاثیر استفاده از روش های تدریس مشارکتی در کتاب جدید فارسی بر تقویت مهارت خواندن دانش آموزان کلاس اول راهنمایی شهر نیرسال تحصیلی ۸۸-۸۷
استادراهنما: دکتر حسین قاسم پور مقدم / استاد مشاور: دکتر پرویز نصیری / دانشجو : عیسی سجودی کارشناس ارشد آموزش زبان فارسی پیام نور تهران
چکیده
امروزه یکی از بحث ها و تلاش های دانشمندان در باب مسائل انسانی پی بردن به فرایند خواندن و روش های مناسب کسب این مهارت در سطوح مختلف می باشد که توسط محققین رشته های مختلف از جمله زبان شناسی، روانشناسی، جامعه شناسی زبان، تعلیم و تربیت و… مورد پژوهش قرار می گیرد. روش های مشارکتی از روش های نوین یادگیری برای خواندن و کسب دانش های مختلف می باشد؛ که در پی عدم کسب نتیجه مناسب در استفاده از روش های سنتی ارائه و نتایج قابل توجهی از آن کسب شده است .
در این تحقیق کوشیده شده تا تاثیر گونه هایی از روش های تدریس مشارکتی متناسب با محتوای کتاب جدید التالیف فارسی کلاس اول راهنمایی انتخاب، و در مقایسه با روش سنتی در تدریس همین کتاب مورد ارزیابی قرار گیرد. بدین منظور گروهی از دانش آموزان کلاس اول راهنمایی مدارس شهرستان نیر بصورت تصادفی ساده به عنوان گروه گواه که با روش سنتی تدریس می شدند و گروهی دیگر برای تدریس به روش مشارکتی به عنوان گروه آزمایشی انتخاب شدند تا فرضیه های زیر مورد بررسی قرار گیرند: ۱- استفاده از روشهای تدریس مشارکتی در تدریس کتاب جدید فارسی بر مهارت خواندن دانش آموزان تاثیر مثبت دارد. ۲-تاثیر استفاده از روش های مشارکتی در تقویت مهارت خواندن دانش آموزان بیشتر از روش سنتی است. ۳- بین نتایج استفاده از روش های مشارکتی در تقویت مهارت خواندن و جنسیت تفاوت معنی داری وجود دارد
پس از اجرای پیش آزمون و اعمال روش های مورد نظر در تدریس به آزمودنی ها در زمان مقرر، پس آزمون از گروه ها به عمل آمده و نتایج حاصله به وسیله روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و فرضیه های یک و دو با سطح اطمینان ۹۵% معنی دار شناخته شد و مورد تائید قرار گرفت و فرضیه سوم معنی دار شناخته نشده و رد شد.
کلید واژگان: روش های تدریس مشارکتی و سنتی، مهارت خواندن، کتاب جدید فارسی اول راهنمایی
بررسی تاثیر بازیهای آموزشی بر روند زبان آموزی کودکان پیش دبستانی شهرستان طبس
استاد راهنما: دکتر حسین قاسم پور / استاد مشاور: دکتر علی اصغر کاکو جویباری / دانشجو : مسعود سعادت امینی کارشناسی ارشد آموزش زبان فارسی پیام نور تهران – تیر ماه ۸۸
چکیده
هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر بازیهای آموزشی بر زبان آموزی کودکان پیش دبستانی شهرستان طبس در سال تحصیلی ۱۳۸۸ – ۱۳۸۷ می باشد.
روش مورد استفاده در این تحقیق روش آزمایشی می باشد. نمونه گیری بصورت خوشه ای تصادفی صورت گرفت که از میان مدارس پیش دبستانی شهرستان طبس ۴ مدرسه پسرانه بصورت تصادفی انتخاب گردید که از میان این ۴ مدرسه ۳ مدرسه به عنوان گروه آزمایش و یک مدرسه نیز به عنوان گروه کنترل انتخاب شد. بازیهای آموزشی بر روی سه گروه آزمایش مورد اجرا قرار گرفت و گروه کنترل آموزش ندید. اما پیش آزمون و پس آزمون بر روی هر چهار گروه آزمایش و کنترل اجرا شد سپس نمرات با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
این تحقیق دارای چهار فرضیه به شرح زیر بود:
· بین زبان آموزی کودکانی که بازی آموزشی اسم من چیست را آموزش دیده اند و کودکانی که آموزش ندیده اند تفاوت معنی دار وجود دارد.
· بین زبان آموزی کودکانی که بازی آموزشی میوها را آموزش دیده اند و کودکانی که آموزش ندیده اند تفاوت معنی دار وجود دارد.
· بین زبان آموزی کودکانی که بازی آموزشی رنگها را آموزش دیده اند و کودکانی که آموزش ندیده اند تفاوت معنی دار وجود دارد.
· بین میزان زبان آموزی (گستره لغات) پسران پیش دبستانی که در بازیهای آموزشی شرکت می کنند با میزان زبان آموزی پسران پیش دبستانی که در این بازی ها شرکت نمی کنند تفاوت معنی دار وجود دارد که از ۴ فرضیه مطرح شده هر چهار مورد تایید شد و سرانجام بر اساس یافته ها و نتایج پژوهش پیشنهادهایی ارائه گردید.
بررسی محتوای کتاب‌های زبان فارسی دوره متوسطه از دیدگاه دبیران و دانش‌آموزان شهر همدان در سال تحصیلی۱۳۸۹- ۱۳۸۸
استاد راهنما : دکتر فرهاد سراجی/ استاد مشاور: دکتر حسین قاسم پور مقدم/ دانشجو : مرجان صداقت همدانی کارشناسی‌ارشد رشته آموزش زبان فارسی پیام نور تهران
چکیده:
زبان نظامی از نشانه‌های قراردادی شفاهی یا نوشتاری است که اعضای هر جامعه با استفاده از آن با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. زبان دارای نقش‌های متعددی از قبیل نقش ارتباطی، اندیشه، عاطفی وهنری است. زبان در تعاملات خانوادگی و اجتماعی ورسانه‌های دیداری وشنیداری و نظام رسمی آموزش وپرورش، آموخته می‌شود. برای این منظور کتاب‌های درسی آموزش زبان تألیف وتدریس می‌گردد. در نظام آموزشی ما نیز کتاب‌های آموزشی زبان فارسی تألیف ومورد تدریس و آموزش قرار می‌گیرد. در تألیف کتاب‌های درسی زبان فارسی باید معیارهایی رعایت گردد تا بهتر بتواند در آموزش صحیح زبان فارسی مؤثر واقع گردد. برای اطلاع از وضعیت محتوای کتاب‌های درسی لازم است محتوای آن کتاب متناسب با معیارهای مطلوب مورد تحلیل قرار گیرد. هدف این پژوهش بررسی محتوای کتاب‌های زبان فارسی دوره متوسطه ازدیدگاه دبیران و دانش‌آموزان است که دیدگاه دبیران ودانش‌آموزان در سه بعد رعایت ملاک‌های انتخاب محتوا، سازماندهی محتوا و شکل ارائه محتوا مورد بررسی قرار می‌گیرد.
جامعه آماری تحقیق را دبیران زن و مرد گروه ادبیات فارسی دوره متوسطه شهر همدان و دانش‌آموزان دوره متوسطه تشکیل داده‌اند. تعداد ۹۰ نفر ازدبیران و۳۷۰ نفر از دانش‌آموزان با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای به طور تصادفی انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن از طریق ارائه نظر تعدادی از کارشناسان و پایایی آن از روش آلفای کرانباخ محاسبه وضریب ۸۳/۰ بدست آمده است. داده‌های جمع آوری شده با استفاده از روش‌های آماری توصیفی نظیر جدول فراوانی، درصد میانگین ونمودارهای فراوانی و همچنین روش‌های آمار استنباطی نظیر آزمون خی دو مورد تحلیل قرار گرفته‌اند.
واژه‌های کلیدی: بررسی محتوا ، کتاب‌های زبان فارسی ، دوره متوسطه ، همدان ، دبیران ، دانش‌آموزان
طراحی برنامه درسی دوره پیش دبستانی برای ورود دانش آموزان مناطق دوزبانه به دوره ابتدایی
استاد راهنما: دکتر بهمن زندی ، استاد مشاور: دکتر حسین قاسم پور مقدم ، دانشجو: معصومه عربی
چکیده
پژوهش حاضر حول محور یکی از بنیادی ترین مباحث در حوزه تعلیم و تربیت و برنامه ریزی درسی تحت عنوان طراحی برنامه درسی زبان آموزی دوره پیش دبستانی (آمادگی) برای ورود
دانش آموزان مناطق دو زبانه به دوره ابتدایی انجام شده است .
در این پژوهش، با استفاده از الگوی برنامه درسی کلاین در ۹ حیطه برنامه ریزی درسی اعم از : هدفها محتوا، فعالیت های یادگیری دانش آموزان ، روش های ارزشیابی ، منابع و ابزار یادگیری، زمان ، فضا و یا محیط ، گروه بندی دانش آموزان و راهبردهای تدریس مورد بررسی قرار گرفته و سؤالات پژوهش نیز با توجه به جمع بندی حاصل از نظرات نمونه‌های پژوهش سازماندهی شده است.
روش پژوهش در مطالعه حاضر از نوع پژوهش‌های توصیفی است و در آن دیدگاه و نقطه نظرات نمونه‌های تحت بررسی توصیف شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر در دو گروه ، متخصصان امر برنامه‌ریزی و تعلیم و تربیت کشور و زبان شناسان و مجریان امر تعلیم و تربیت را تشکیل داده اند که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای طبقه ای ، دیدگاههای نمونه های مرد و زن در پژوهش مورد بررسی قرارگرفته است. ابزار جمع آوری اطلاعات ، پرسشنامه محقق ساخته ای است که با استفاده از منابع مرتبط در دسترس تهیه ، و با سازماندهی تخصصی با افراد صاحبنظر در امر تعلیم و تربیت، روایی آن بررسی و متناسب با نیازهای آموزشی کودکان مناطق دوزبانه ، اعتبار آن نیز مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است.
برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از روشهای آمار توصیفی و نیز آمار استنباطی (آزمونT و F.) استفاده بعمل آمده است. نتایج عمده این پژوهش عبارت است از اینکه می توان با ایجاد آمادگی جهت تلفظ مناسب کلمه ها در این دوره ، یادگیری تلفظ صحیح کلمات را به این گروه از دانش آموزان یاد داده و اسباب یادگیری در دقت و تمرکز حواس بر پیام های شفاهی زبان فارسی را فراهم نمود ، همچنین با آموزش گنجینه مناسب از کلمه های زبان فارسی موجبات رسیدن به سایر اهداف آموزشی را فراهم نمود. از طرفی توجه به تفکر خلاق و علایق دانش آموزان با در نظر گرفتن نیازهای جامعه و با توجه به فرهنگ ملی و پیشرفتهای علمی و فناوری در تدوین محتوا بسیار مؤثر می باشد. استفاده از روشهای تدریس ایفای نقش ، الگوی بدیعه پردازی و فراهم نمودن امکانات مشاهده و بازدید و کاربرد منابع مهم در یادگیری این دانش آموزان بویژه استفاده از تصاویر، لوحه ها و سی دی های مرتبط، کتاب ، فیلم و… و بکارگیری فعالیتهای فوق برنامه نظیر موسیقی و تمرین های هنری در تسهیل یادگیری مفید می باشد. در نظر گرفتن آموزش زبان آموزی قبل از ۵ سالگی با استاندارد تعداد ۱۰ تا ۱۵ نفر در هر کلاس ،و استفاده محتوای درسی از آسان به مشکل و کاربرد روشهای ارزشیابی همچون پوشه کار و در نهایت استفاده از تخصص مربیانی با تحصیلات حداقل لیسانس و مرتبط با آموزش زبان .