نرگس مرتاضی مهربانی
سی و پنجمین کنفرانس بین المللی روانشناسی آموزش ریاضی (PME35 ) از ۱۰ تا ۱۵ جولای ۲۰۱۱ در دانشگاه تکنولوژی خاورمیانه در شهر آنکارای ترکیه برگزار شد. این کنفرانس حوزههای تحقیقاتی از قبیل جبر و تفکر جبری، تفکر ریاضی، تفکر هندسی و فضایی، تجسم و تصور، توسعه فهم و درک، مفهوم اعداد و عملگرها، تابع، مدلسازی ریاضی، فراشناخت، حل مسئله، اثبات، اندازهگیری، زبان و ریاضیات، باورهای آموزشی، توسعه برنامه درسی، ارزیابی و ارزشیابی، کامپیوتر و فنآوری، عدالت آموزشی، جنسیت، احتمال و استدلال آماری، مطالعات اجتماعی – فرهنگی، ریاضی وابسته به مشاغل، توسعه حرفهای معلمان و دانش، تفکر و باور معلمان را شامل میشد. از آن جهت که توسعه تفکر ریاضی بخش صریح هر برنامه درسی و استاندارهای ملی ریاضی در سراسر دنیا به حساب میآید، محور اصلی این کنفرانس به « توسعه تفکر ریاضی» اختصاص داده شده بود.
برنامههای علمی کنفرانس شامل فعالیتهای زیر بود:
ü سخنرانیهای عمومی
چهار سخنرانی عمومی ۶۰ دقیقهای با عناوین توسعه تفکر ریاضی هدفمند، اخلاقیات در بیان یک روایت به عنوان نقطه شروع یک سخنرانی در ریاضیات، معلمان به عنوان افراد ذینفع[۱] در تحقیقات آموزش ریاضی و استدلال غیر رسمی کودکان: دغدغهها و تناقضها توسط سخنرانان مدعو ارایه شدند. هر یک از این سخنرانیها از دیدگاههای مختلف و با تمرکز بر آموزش، یادگیرندگان، معلمان و ارزشیابی به محور اصلی کنفرانس پرداختند.
در سخنرانی ارایه شده با عنوان توسعه تفکر ریاضی هدفمند، سخنرانان به لزوم زمینه مدار کردن مسایل ریاضی در برنامه درسی و نیز چالشهای آن پرداختند. آنها اشاره کردند که مسایل کلامی به عنوان زمینههایی برای معرفی ایدههای ریاضی مانند تیغهای دو لبه عمل میکنند. زمینهها از یک سو باعث میشوند تا ریاضی برای یادگیرندگان جذاب شود و دانشآموزان را درگیر ایدههای ریاضی موجود در زمینهها میکنند و از یادگیرندگان حمایت میکند تا ایدههای ریاضی را بهتر درک کنند. از سوی دیگر، زمینهها به عنوان ابزارهایی برای کسب اطمینان از این که آیا دانشآموزان، واقعا ریاضی را درک کردهاند به کار گرفته میشوند. در چنین مواقعی، زمینه باعث میشود تا تفکر ریاضی سختتر شود و موانعی را برای دانشآموزان ایجاد کند. با اینکه برقراری ارتباط بین دنیای واقعی و دنیای ریاضی به دانشآموزان کمک میکند تا ریاضی را بهتر درک کنند اما چنین ارتباطی به راحتی حاصل نمیشود. بسیاری از دانشآموزان نمیتوانند نقش ضمنی زمینهی پداگوژیکی را درک کنند. سخنرانان به این نکته اشاره کردند که مولفان کتب درسی ریاضی در استفاده از زمینه باید به این نکته توجه داشته باشند که هدف از گنجاندن مسایل و زمینهها در کتب درسی و کلاسهای درس ریاضی چیست؟ اگر این زمینهها از نظر ریاضی جالب هستند، آیا در دنیای واقعی نیز کاربرد دارند. سخنرانان ابراز داشتند که رسیدن به نقطه تعادل در این حوزه یک چالش برای مولفان و معلمان محسوب میشود و با ارایه یک چارچوب برای طراحی فعالیتهای ریاضی، راهکارهایی در این زمینه معرفی کردند.
ü ارایههای فردی
– گزارش تحقیقی
در مجموع ۱۵۷ مقاله در این بخش پذیرفته شد که در ۱۴ بخش ۴۰ دقیقهای (برای هر مقاله) ارایه شد. از این مدت، ۲۰ دقیقه برای سخنرانی و ۲۰ دقیقه به پرسش و پاسخ اختصاص داده شد.
– سخنرانیهای کوتاه
در این بخش، ۱۸۳ مقاله پذیرفته شد که در ۵ بخش ۵۰ دقیقهای و در گروههای سه نفری ارایه شدند. هر گروه سه تایی شامل ۱۰ دقیقه سخنرانی و ۲۰ دقیقه پرسش و پاسخ بود.
– ارایه پوستر
در بخش پوستر، ۹۵ مقاله پذیرفته شد که در ۲ بخش ۶۰ دقیقهای ارایه شدند. تهیه کنندگان پوستر در این مدت در کنار مقاله پوستر شده خود ایستاده و توضیحات تکمیلی را به علاقهمندان ارایه میکردند.
ü ارایههای گروهی
– دو مجمع تحقیقاتی، هشت گروه مباحثه و پنج گروه کاری هر یک در دو بخش ۹۰ دقیقهای ارایه شدند.
ü برنامههای ارایه ملی
برنامههای ارایه ملی به موازات ارایه پوسترها، طی سه بخش ۶۰ دقیقهای اجرا شد. در این بخش، خلاصهای از فعالیتهای تحقیقاتی انجام شده در کشور ترکیه معرفی گردید.
[۱]stakeholder