«آموزش علوم به روش پژوهش محوری با استفاده از دستیار آموزشی»
در همایش بین المللی آموزشعلوم و فناوری با تأکید بر جهان اسلام ۱۲ الی ۱۴ آذر ماه ۱۳۸۹- جزیره کیش
با عنایت به این که در روز جمعه ۱۲ آذر ۱۳۸۹ در پیش افتتاحیه همایش با برپایی ۷ کارگاه مواجه هستیم در مورد ضرورت ارائه کارگاه با عنوان «آموزش علوم به روش پژوهش محوری با استفاده از دستیار آموزشی» از قول مجری برگزاری این کارگاه خانم دکتر اشرف السادات شکرباغانی این گونه مطرح می شود:
بدون تردید انگیزه‌هاى درونی شاگردان مثل هدف‌ها، علائق، و خودپنداره و شرائط انگیزشی بیرونی مثل چگونگی برنامه درسی و نحوه کار معلم در پیشرفت شاگردان مؤثر است (لطف‌آبادى، ۱۳۸۷، ص ۱۱۷). شاگرداانی که توانایی‌ها و استعدادهای مشابهی دارند، بسیارند ولی در پیشرفت تحصیلی تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند (سیف، ۱۳۸۷، ص ۳۴۸). نتیجه پژوهش‌ها نشان می‌دهد که عوامل متعددی در این زمینه موثر هستند. یکی از مهم‌ترین عوامل، برنامه ی دقیق و کارآمد آموزشی است.
پیشنهادکارگاه آموزش علوم به روش پژوهش محوری با استفاده از دستیار آموزشی نیز از این نوع برنامه ی آموزشی است که با در نظر گرفتن انگیزه‌هاى درونی شاگردان می تواند در پیشرفت آنان مؤثر باشد.
تعاریف اصطلاحات
آموزش پژوهش‌محور: به شیوه‌ای از آموزش اطلاق می‌گردد که در آن محتوای سر فصلهای برخی از عناوین آموزشی و مهارتهای علمی لازم در یک فرآیند خاص به شکلی که در این آیین نامه توضیح داده می شود به دانش‌پژوه منتقل می شود.
معلم: طرح آموزش پژوهش‌محور را اجرا می کند و وظیفه ی ایجاد انگیزه و شکوفا کردن استعدادهای شاگردان را بر عهده دارد.
شاگرد: فراگیرانی که با اجرای این طرح اطلاعات و مهارت های علمی را کسب می نمایند.
دستیار آموزشی: دانشجو معلم یا معلمِ بدو استخدام که به منظور کارورزی در اداره ی کلاس درس و اجرای ارزشیابی به معلم کمک می کند.
کارگاه: شیوه‌ای از آموزش است که در آن مباحث نظری و مهارت‌ها با کار عملی به دانش‌پژوه منتقل می‌شود و به عبارتی دیگر به فرآیند انتقال اطلاعات و مهارت ها از سوی معلم به شاگرد به صورت عینی و تجربی همراه با دریافت بازخورد و اصلاح کاستی ها، روش کارگاهی اطلاق می شود.
اجرای کارگاهی : منظور از اجرای کارگاهی طرح این است که معلم در همه مراحل آموزش علاوه بر این که نقش یاد دادن خود را حفظ می‌کند به عنوان راهنما به دانش‌پژوه در مسأله یابی، انجام فعالیتهای پژوهشی، تدوین مقاله استاندارد، ارائه سمینار، نقد و…کمک می‌کند و ضمن انتقال مهارتهای لازم به شاگرد میزان تسلط او بر این مهارت‌ها را ارزیابی، روند مطلوب را برای او ترسیم و به بهبود کار تشویق می‌کند.
اهداف کلان آموزش علوم به روش پژوهش محوری
۱٫ بهبود کیفی فرآیند آموزش؛
۲٫ عمق بخشی به اطلاعات و افزایش سطح مهارت های علمی شاگردان؛
۳٫ آموزش عمیق محتوای سر فصلهای عناوین آموزشی منتخب ؛
۴٫ شکوفا کردن استعدادهای علمی شاگردان و فعلیت بخشیدن به استعدادها؛
۵٫ زمینه‌سازی برای ارتقای علمی شاگردان؛
۶٫ رشد مهارتهای پژوهشی، ارائه سمینارعلمی، گفت و گو، نقد، و… شاگردان ضمن فعالیتهای مورد نظر؛
۷٫ انتقال تجربیات معلم به شاگردان؛
۸٫ مهیا ساختن دانش‌پژوهان برای اجرای طرح‌های پژوهشی، ارائه سمینار، نقد، مناظره و… ؛
۹٫ ایجاد آمادگی در فراگیر برای ورود کیفی به جامعه و مراحل بالاتر تحصیلی شناسایی نیروهای مستعد
مبانی نظری
طرح آموزش پژوهش‌محور بر اساس برخی مبانی نظری استوار است که عبارتند از:
۱٫ مساله‌محوری در فرآیند آموزش به جای موضوع‌محوری؛
۲٫ استفاده از روش کارگاهی و فعالیتهای عملی برای انتقال محتوای آموزشی؛
۳٫ لزوم دانش‌پژوه محوری در فرآیند آموزش؛
۴٫ ایجاد انگیزه در دانش پژوه از طریق اثر علمی، سمینار، نقد و گفتگو ؛
۵٫ لزوم آشنایی دانش‌پژوه با فضای علمی رشته و مهیا شدن برای ورود و تأثیرگذاری در این عرصه؛
۶٫ لزوم کاربردی کردن علوم.
تبصره: مشارکت فعال در مباحث و فعالیت های کارگاهی شرکت کنندگان درحین برگزاری کارگاه از موارد خاص مورد ارزیابی محسوب می شود.
پنج شنبه, دی ۰۶, ۱۴۰۳