فعالیت‌های گروه فکرپروری برای کودکان و نوجوانان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

سال سوم، شماره بیست و سوم

سیده فاطمه موسوی
کارشناس پژوهشی گروه فبک
در زیر گزارش مختصری از فعالیت‌های بخش های مختلف گروه فبک آمده است:
قائم مقام گروه (سعید ناجی)
• برگزاری کارگاههای تابستانی جهت آشنایی علاقمندان با برنامه و دوره مقدماتی تربیت مربی: این کارگاهها در سه مرحله ( ۳ هفته پیاپی) از تاریخ ۶/۴/۸۶ تا تاریخ ۲۴/۴/۸۶ برگزار شد. در آمد این کارگاهها حدود ۵ میلیون تومان بود که به حساب درآمدهای اختصاصی پژوهشگاه واریز شده است. لازم به ذکر است که تدارک امکانات اجرایی وتبلیغاتی برای اینکارگاهها به عهده گروه گذاشته شده بود
• برگزاری امتحان برای کارگاههای مذکور و ارئه مدرک به قبولی های این امتحان
• اتمام وتحویل طرح ترجمه ، بازنویسی و بومی‌سازی داستانهای فبک به معاونت پژوهشی : حاصل این طرح ۲ کتاب داستان برای دوره های راهنمایی و ابتدایی و راهنماهای آنهاست در دو جلد کتاب دیگر است که جمعا در قالب ۴ کتاب تهیه شده‌اند.
• تهیه دو طرح پژوهشی تحقیقاتی در زمینه کندوکاو علمی و کندوکاو اخلاقی در برنامه فبک، که طرح اول پس از بررسی و تصویب در شورای گروه به آن معاونت ارسال گردیده است و گروه در انتظار نظر آن شورای محترم است.
• آماده کردن کتابهای لیزا و لیلا برای چاپ در انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی
بخش منطق و تفکر انتقادی (دبیر: زینب دوست محمدیان)
• برگزاری جلسات بخش منطق و تفکر انتقادی با هدف تهیه طرحهای پژوهشی جامع با همکاری اساتید برجسته کشور. این جلسات در تاریخ های ۲۷/۴/۸۹ و ۱۰/۵/۸۹ تشکیل شدند و صورت جلسه آن ها در گزارش کار دبیر این گروه قابل دسترسی است. این طرح های پژوهشی در خصوص روشهای آموزش تفکر انتقادی و منطق به کودکان ونوجوانان و مبانی نظر این کار است. هم اکنون دو طرح مقدماتی تهیه شده است که باید در شورای گروه بررسی شود و در صورت تصویب با اعمال اصلاحات به شورای پژوهشی ارسال گردد.
• تهیه برنامه ای برای کارگاههای منطق وتفکر انتقادی که برامه های آن بزودی از طریق سایت پژوهشگاه اعلام خواهد شد.
• بررسی و شناسایی کتابهای منطق کاربردی و تفکر انتقادی برای کودکان ونوجوانان و شروع به ترجمه بخش هایی از آنها، به عنوان نمونه کار برای تالیف های بومی از آموزش تفکر منطق و انتقادی
• پیگیری استخراج مطالب با مضمون تفکر انتقادی از سایتها و گردآوری آنها برای ترجمه و استفاده کاربردی از آنها در نشست¬ها و کارگاه¬های آموزشی و نیز کارهای ترجمه متون تفکر انتقادی و بازبینی آنها
• ارائه مشاوره به ارباب رجوعان در زمینه های فوق الذکر و بررسی چند طرح در این زمینه
بخش روانشناسی (دبیر: محمد حاجی زاده)
• برگزاری دو نشست مطالعاتی ” رشد قضاوت اخلاقی از دیدگاه لارنس کلبرگ” و ” تاثیر آموزش فلسفه بر رشد قضاوت اخلاقی کودکان” با حضور اعضاء گروه و علاقمندان
• راهنمایی و پیگیری در زمینه جمع آوری مجموعه مقالاتی با موضوع “شرح نظریه رشد ویگوتسکی” برای ترجمه و چاپ به عنوان کتاب و ترجمه بخش هایی از آنها
• برگزاری جلسه مشترک با اعضاء بخش داستان نویسی برای شناسایی زمینه های همکاری دو بخش (نتیجه جلسه بزودی ارسال خو اهد شد)
• تهیه آرشیو مقالات و کتاب های روانشناسی (لاتین) مورد نیاز گروه از اینترنت
• برگزاری جلسه بخش روانشناسی گروه ( در تاریخ ۸/۶/۸۹ ) و برنامه ریزی برای تدوین چهار طرح پژوهشی با عناوین زیر:
o جایگاه شیوه‌های تفکّر در مواجهه با موقعیت‌های چالش‌انگیز در بین کودکان دبستانی شهر تهران. ( پیشنهاد دهنده: خانم دکتر صلیبی )
o بررسی امکان سنجی اجرای فلسفه برای کودکان بصورت حلقه کندوکاو در کودکان دبستانی شهر تهران. (پیشنهاد دهنده: آقای ناجی)
o بررسی تأثیرپذیری تفکر کودکان پس از مشارکت در حلقه‌های کندوکاو. (پیشنهاد دهنده: خانم دکتر رشتچی )
o بررسی تغییر رفتارهای فردی و میان فردی (یا جمعی) کودکان پس از مشارکت در برنامه فلسفه برای کودکان.( پیشنهاد دهنده: خانم دکتر هدایتی )
• برگزاری دو جلسه مشترک با اعضای بخش داستان نویسی گروه ( در تاریخ ۳/۴/۸۹ و ۱۵/۶/۸۹ ) برای بررسی داستان های تالیفی اعضای بخش داستان نویسی از دیدگاه روانشناسی و مطرح شدن نیاز های بخش داستان نویسی در زمینه روانشناسی کودک برای تالیف و ترجمه داستان های فبک.
بخش ترجمه (دبیر: سمیرا پزشک‌پور)
• تحقیق درباره ی برخی پیشگامان در زمینه ی فلسفه برای کودکان و مصاحبه با آنها و ترجمه آن متون
• تحقیق درباره ی برخی پیشگامان در زمینه ی داستانهای قرآنی مرتبط با فلسفه برای کودکان و مصاحبه با آنها و ترجمه آن متون
• ترجمه کتاب فلسفه در کلاس درس
• ترجمه کتاب هری استاتلمیر
• ترجمه کتاب بازیهای اخلاقی
• ترجمه مقدمه کندوکاو اخلاقی ،
• ترجمه راهنمای داستان « موجودات وحشی کجاهستند»
بخش داستان نویسی (دبیر: رومینا سادات کرمانی پوربقایی)
• برگزاری کارگاه آشنایی با برنامه فلسفه برای کودکان در تیر ماه سال جاری
• برگزاری گارگاههای ۳ روزه با عنوان آشنایی با داستان نویسی در فلسفه برای کودکان ونوجوانان( از ۲۲/ الی ۲۴/۶/۸۹). هدف این کارگاههای آموزش علاقمندان داستات نویس برای تالیف داستان های فبک بواسطه ترجمه و اقتباس از داستانهای کهن یا جدید است. آزمون دانشجویان در مهر ماه صورت میگیرد و سپس آنها مدرک ارائه می‌شود.
• تآلیف داستان‌های بومی
بخش امور بین المللی (دبیر: سیده فاطمه موسوی)
• شناسایی و بررسی دستاوردهای علمی برخی استادان بین المللی برای ارائه به گروه مصاحبه
• پروژه معرفی موسسات فعال در فلسفه برای کودکان در سراسر جهان
• جمع آوری اطلاعات ۱۵ موسسه (اهداف، فعالیت ها، دستاوردها، محصولات، کنفرانس ها، دوره های آموزشی، پاسخگویی به سئوالات، مدارس، مجلات و کتاب ها، روش ها، …)
• ترجمه راهنمای داستان مایکل
• ترجمه مجموعه دستاوردهای کنفرانس بین‌المللی فلسفه برای کودکان در فیلیپین
• انتشار مجله چهار زبانه فرهنگ شماره ویژه فلسفه برای کودکان و نوجوانان
• برگزاری جلسه رونمایی مجله فرهنگ با حضور برخی استادان و نویسندگان
• پیگیری تحقیقات و تالیفات در زمینه رویکردهای فلسفه برای کودکان ونوجوانان در کشورهای مختلف
• پیگیری تحقیقات و تالیفات در کشورهای اسلامی در زمینه برنامه فبک
• پیگیری تهیه گزارش از پایگاههای مختلف فلسفه برای کودکان وفلسفه با کودکان و جمع آوری داده ها و مقالت از این پایگاهها
• تماس با استادان مختلف و تلاش برای آشنایی با ابتکارات انها در زمینه برنامه فبک
• ایجاد ارتباط با ارگان‌های بین المللی برای استفاده از دستاوردهای آنها پس از بومی‌سازی
• عضویت در مجلات و گروه‌های مرتبط بین‌المللی
• شناسایی کتاب‌ها، مجلات و مقالات مناسب جهت خریداری یا استفاده دیجیتال
مجله تخصصی گروه فبک (تفکر و کودک) (سردبیر: دکتر مسعود صفایی مقدم)
• فراخوان اولین شماره
• دریافت مقالات اولین شماره
• آماده سازی شماره اول برای چاپ
گفتنی است که خانم دکتر مهرنوش هدایتی نیز که به تازگی عضو هیأت علمی پژوهشگاه شده‌است، مشغول انجام پروژه‌ای با عنوان «فلسفه برای کودکان و مدیریت شخصی ‌رفتار بر آن» است. در این پروژه ایده فکرپروری در کودکان که توسط لیپمن مطرح شده، در جامعه کودکان ایرانی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در واقع در این پروژه با تکیه بر یکی از اصول طرح شده توسط لیپمن مبنی بر خود اصلاحی، به هدف نظام تعلیم و تربیت مبنی بر پرورش کودکانی با رفتار مستقل مناسب دست یابیم.