چکیده مقاله

سال چهارم، شماره سی ام

جهانی شدن فرایندی اجتناب ناپذیر، که تمام ابعاد زندگی انسان را تحت تاثیر و تحول قرار داده است، آموزش و پرورش و به ویژه آموزش عالی سنگ بنای توسعه و یکی از نهادهای مهم و اثرگذاری است که در فرایند یکپارچه سازی و همگرایی از این تاثیر و دگرگونی محروم نبوده است و در واقع آموزش عالی نیز از آثار جهانی شدن بی نصیب نمانده و در سایه امکاناتی که پیشرفت فناوری و جهانی شدن فراهم آورده است، با شتاب بیشتری از نظر کمی و کیفی توسعه یافته و اشکال و رویکردهای تازه ای همچون آموزش مجازی و آموزش باز و از راه دور را تجربه کرده است. جهانی شدن به تلاش بهبود محتوی و گسترش آموزش عالی دامن زده است. در این شرایط است که دانشگاهها باید به نیازهای دانشجویان برای کسب شایستگی های ملی و جهانی اهتمام ورزند و آنها را برای رقابت‌های حرفه‌ای آماده سازند. هدف از این پژوهش بررسی شناخت تاثیرات جهانی شدن بر دانشگاههای ایران (پیام نور) و پیامدهای آن می باشد. پیدایش و گسترش آموزش از راه دور و باز ، با تکیه بر فناوری های دیجیتال که امکان آموزش از راه دور را فراهم می سازد، و همچنین گسترش تقاضا برای آموزش عالی برای تمامی سطوح سنی و کاری (همراه با اشتغال) و کمک به گسترش فرصت های برابر در دسترسی به آموزش عالی، در جوامع امروزی مطرح و رو به گسترش می‌باشد. در کشور ما هم علاوه بر موارد فوق، به لحاظ جوان بودن جمعیت کشور و بالا رفتن تقاضا برای آموزش عالی، دانشگاه پیام نور به عنوان متولی اصلی آموزش نیمه‌حضوری و از راه دور، با استفاده از سابقه و دیرینه نظری و عملی از سال ۱۳۶۵ شروع به کار کرد. و الان با داشتن بیش از یک میلیون دانش پذیر، در سطح گسترده‌ای از کشور و برخی از کشورهای همسایه به عنوان یک ابر دانشگاه فعالیت می نماید. نتایج پژوهش نشان داد که در رابطه با تاثیرات جهانی شدن بر دانشگاه‌های پیام نور استفاده از رویکرد نوین آموزشی یکی از مهمترین مولفه ها می باشد و در بررسی ظرفیتهای ممکنی که جهانی شدن برای این نوع آموزش دارد تنوع آموزشی می باشد، همچنین در فرایند جهانی شدن علیرغم گسترش فنون و تکنولوژیک و افزایش مبادلات علمی و تجاری، فقر کاهش نیافته است و شکاف دیجیتالی به عنوان یکی از محدودیت های جهانی شدن افزایش یافته است. سبک و شیوه آموزشی در دانشگاه پیام نور به عنوان یک دانشگاه باز و از راه دور به ویژگی اصلی باز بودن و از دور بودن این نوع آموزش برمی گردد که آن را از آموزش مرسوم مجزا می کند و به همین علت که شیوه آموزشی این نوع دانشگاه باز و از راه دور می‌باشد، بسیاری از متقاضیان آموزش عالی را به سمت دانشگاه پیام نور می کشاند که بتوانند همزمان با تحصیل به اشتغال هم بپردازند. در دانشگاه پیام نور که آموزش به صورت از راه دور و باز مطرح می شود کیفیت بسیار مهم است،‌امروزه به دلیل پیشرفت تکنولوژی و عصر اطلاعات و رایانه باید سعی شود تا از بهترین منابع الکترونیک و خودآموز و خود تعلیم در جهت آموزش متقاضیان استفاده گردد.
واژگان کلیدی:
جهانی شدن، بین المللی شدن، آموزش از راه دور، آموزش باز، آموزش الکترونیکی، آموزش مجازی