مقدمه

سال پنجم، شماره سی و هفتم

مفهوم «تدریس مراقبتی» که به عبارتی نوعی «مادری کردن» برای دانش آموزان است، هسته اصلی روایت اوست. نرگس آهنچیان، روایت دوم را در این خبرنامه، بر اساس تجربیات اساتید و تامل عملی آنها بنا نهاده است و این که چگونه اساتید دانشگاه با توسل به رفلکشن و تامل در زمینه های عملی خود، زمینه توسعه حرفه ای را در دنیایی واقعی تر و فراتر از نظریه های فراهم می نمایند.. «فرهنگ استادی» روایت رضا میرعرب است، که بر اساس آن نشان می دهد که فرهنگ واقعی و عملی در دانشگاه چگونه بر رفتارها، نگرش ها، باورها و شناخت دانشجویان تاثیر می گذارد. حاصل تامل ایشان، نقد هژمونی نوعی از فرهنگ «حاکامانه در دانشگاه» است که بر اساس آن «ترس» دانشجو از قدرت معرفتی استاد، روابط دنیای تدریس را تحت تاثیر قرار می دهد. «دانش ترکیبی»، هسته ی اصلی روایت عظیمه خاکباز است، مفهومی که فراتر از اصول و مفاهیم یک رشته یا محتوی خاص بوده و بر مبنای تلفیق دانش محتوی و دانش تربیتی معلم یا استاد توسعه می یابد. این مفهوم که ریشه در کارهای شواب دارد، تدریس را از دنیایی انتزاعی و به گفته نویسنده «فضایی» به دنیایی عملی و ملموس تبدیل می کند. به عبارت ساده تر دانش ترکیبی به استاد یا معلم کمک می کند که محتوی را «خیاطی» کند تا با «دنیای شناختی و ذهنی» فراگیر و دانشجو هارمونی داشته باشد. مطلب آخر این خبرنامه، تجربه ی عملی، غلامی به عنوان یک معلم است. در این تجربه سعی شده است که «درس روش تحقیق پیشرفته» در رشته علوم تربیتی، بر اساس پیش فرض ها و رویه های «تدریس عملی» آموزش داده شود. نکته مهم در این سبک از تدریس، توجه به «زمینه» است و این که در یک زمینه خاص چگونه باید محتوی و روش تدریس آن بر اساس شرایط محلی و بومی کلاس درس خاصی باشد که در آن دانشجویان متفاوتی زندگی می کنند. خلاصه این که، پیام روایت های نگاشته شده در این خبرنامه، آن است که در دنیای تدریس معلم ها با «شرایط و زمینه های واقعی» و با فراگیران واقعی سرو کار دارند و بنا براین، توجه به تجربیات عملی معلم می تواند نقش اساسی در غنی کردن شرایط یاددهی-یادگیری داشته باشد.
خلیل غلامی