گزارش اولین جلسه گروه مطالعاتی برنامه درسی، عمل فکورانه و شواب

 

حاضرین: دکتر مهرمحمدی- خانم نیکنام- خانم آل حسینی- خانم خاکباز

تاریخ: ۶/تیر/۱۳۸۹، ساعت ۸ تا ۱۰، مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی درسی

موضوع  بحث همانطور که از قبل توافق شده بود، سه حوزه کلی زیر بود:

۱٫       آشنایی با اهداف و انتظارات هر یک از اعضا از گروه مطالعاتی

۲٫       تنظیم دستور کار عمومی جلسات

۳٫       تنظیم دستور کار برای وظایف ویژه گروه مطالعاتی(به طور خاص خبرنامه)

در ابتدای جلسه خانم آل حسینی، نقطه تمرکز گروه مطالعاتی را بر مشارکت و بحث بر روی مبانی نظری دیدگاه شواب معرفی نمودند و با توجه به در دسترس بودن منابع غنی در این زمینه، انتظار خود از گروه مطالعاتی را در بحث عمیق بر روی مطالب موجود و رسیدن به فهم درست از این نظریه مغفول ذکر نمودند.

خانم خاکباز نیز با تأکید بر گروه مطالعاتی به عنوان یک اتفاق مبارک و منحصر به فرد در بین گروه های مطالعاتی انجمن، گروه های مطالعاتی موجود را به سه دسته عمده زیر تقسیم نمودند:

۱-       گروه های مطالعاتی دیسیپلینی: مانند گروه مطالعاتی ریاضی، گروه مطالعاتی تربیت بدنی و …

۲-       گروه های مطالعاتی ناظر به مقاطع تحصیلی: مانند گروه مطالعاتی آموزش عالی، گروه مطالعاتی تربیت معلم و …

۳-       گروه های مطالعاتی ناظر به موضوع های ویژه: مانند گروه مطالعاتی فلسفه برای کودکان، گروه مطالعاتی صنعت و …

و گروه مطالعاتی شواب را به عنوان اولین گروه مطالعاتی که به یک نظریه خاص در حوزه مطالعات برنامه درسی پرداخته، در عین اینکه در ظاهر شاید محدودتر و در باطن با گستره کار بیشتر و داشتن تقاطع حتی با گروه های مطالعاتی موجود معرفی کردند. سپس با تمرکز بر توجه به مسایل تئوریک نظریه شواب بر سخنهای خانم آل حسینی تأکید کردند و همچنین رسالت اتصال به محیطهای عملی برنامه ریزی درسی و اجرای برنامه درسی، و به خصوص کلاس درس، بر وجه عملی توجه به نظریه ای که خود نوید از عمل می دهد دادند. 

خانم نیکنام نیز وجه ارتباط بین پژوهش و برنامه ریزی درسی در نظریه شواب را مورد توجه قرار دادند و دید خود نسبت به گروه مطالعاتی را متمرکز بر مفهوم عمل فکورانه به عنوان دیالکتیک نظر و عمل در برنامه درسی مطرح کردند.

خانم آل حسینی نسبت به در دام بدفهمی نیفتادن و تمرکز بر عمل زدگی نیز هشدارهایی به جا ارایه نمودند.

دکتر مهرمحمدی با عنایت به وجه مشترک صحبت همگی حاضرین در خصوص توجه به مباحث تئوریک، بحثهای نظری برای فهم نظریه شواب و به ویژه بحث در خصوص منابع موجود را به عنوان نخستین رسالت مطرح کردند. در این جهت ایشان به طور خاص تأکید بر توافق روی منبع خاص، و بحث و نقد جمعی آن در جلسات داشتند. به علاوه بحث توجه به عمل را نیز مهم دانستند و آن را به عنوان رسالتی به موازات توجه به بحث های تئوریک مطرح کردند اما در حال حاضر توجه حداقلی به فعالیت های عملی و توجه حداکثری به فعالیت های ناظر به شناخت (تئوریک) نظریه عملی را توصیه نمودند.

ایشان شروع گروه مطالعاتی شواب را به عنوان نقطه عطفی برای انجمن مطالعات برنامه درسی تلقی نمودند که مبین ورود انجمن به مرحله بلوغ و تکامل است. چرا که  نشان از آن دارد که  یک نظریه خاص (در این جا نظریه شواب) در قلمرو مطالعات برنامه درسی در ایران به حدی رسیده که علاقمندان احساس نیاز برای داشتن منزل و مأوایی ویژه برای آن تموده اند. ایشان با توجه به آنکه وجود چنین گروه های مطالعاتی، نظیر گروه مطالعاتی دیویی، ایلیچ، روسو و … در AERA نشان از توجه به این گونه گروه های مطالعاتی خاص است، از گروه مطالعاتی شواب به عنوان نقطه شروع توجه به این قسم علایق ویژه که باید در اینده توسعه نیز بیابد تقدیر نمودند.

به علاوه ایشان، بحث توجه به خبرنامه گروه مطالعاتی را به عنوان وجه ترویجی گروه مطالعاتی به عنوان نقطه بروندادی برای بحث ها معرفی نمودند.

خانم نیکنام نیز با توجه دادن به کلید واژه ها برای تمرکز در کارهای پژوهشی گروه مطالعاتی، بحث تغییر نام گروه مطالعاتی به نامی مهیج تر را مطرح کردند. قرار شد تا پیشنهاد اعضا در این زمینه نیز تا جلسه آینده جمع بندی شود و تصمیم گیری نهایی شود.

در پایان قرار شد، خانم آل حسینی که در پی جستجوی خود به مجموعه مقالات یک کنفرانس با تمرکز خاص بر Practical برگزار شده است، ضمن تهیه گزارشی از آن برای خبرنامه، آن را برای اعضا ارسال نمایند تا ضمن مرور بر روی آن توافق انجام شود که یک یا چند مقاله انتخابی برای جلسه بعد گروه مطالعاتی انتخاب شود و همگی مطالعه و نقادی بر روی آن داشته باشند و منحصرا یک نفر مسئولیت ارایه آن را به عهده بگیرد. به علاوه از آنجا که نخستین شماره خبرنامه برای شهریور ماه باید آماده شود، قرار شد خانم خاکباز نقشه کلی اما منعطف برای آن را آماده کنند تا برای تدوین آن تقسیم کاری صورت گیرد. ضمنا تعدادی کتاب از Reid نیز از جانب دکتر مهرمحمدی در اختیار حاضرین قرار گرفت.

جلسه آینده گروه مطالعاتی مطالعاتی در مرداد ماه، انشاالله با هماهنگی دوستان برگزار خواهد شد.

ضمنا آدرس گوگل گروپ گروه مطالعاتی:

http://groups.google.com/group/practicalcurriculum/